Un modelo constructivo

Na antigüidade, os templos dispoñíanse coa porta de entrada cara ó leste, aproveitando a saída do Sol, pero tralo Concilio de Nicea estableceuse que fosen as cabeceiras dos templos os que se orientasen deste xeito cara ó leste, polo que os raios do sol entraban a través dunha ábsida e iluminaban o altar (Ruiz 2013). Porén, en moitas igrexas, catedrais e outros monumentos medievais non foi exactamente así, senón que a cabeceira estaba desprazada uns graos. Existen varias hipóteses a esta desviación, pero unha delas, que cobra maior fundamento é a que sostén que esta desviación se corresponde coa amplitude angular existente entre os solsticios. Este suposto débese ó ángulo de inclinación do eixe da Terra (23,45º), marcando deste xeito os solsticios do verán e do inverno, xa que dende hai séculos, os construtores eran coñecedores destes datos astronómicos. Neste caso, no castelo de Vilaxoán atópase unha posible coincidencia, xa que existe unha desviación aproximada duns 20º a 23º sobre o eixe leste-oeste, apuntando o solsticio do verán;