Símbolo da resistencia da nobreza galega

CATASTRO DO MARQUES DE ENSENADA

Este catastro constitúe a máis antiga e exhaustiva enquisa dispoñible sobre os pobos da Coroa de Castela a mediados do século XVIII. Entre os anos 1750 e 1754 todas as poboacións da Coroa foron sometidas a un interrogatorio de 40 preguntas. Velaquí as de San Martiño de Pino (Cospeito):

ALVARO CUNQUEIRO

O libro “El pasajero en Galicia” recolle unha serie de artigos que escribiu Cunqueiro para o diario “Faro de Vigo”, unha crónica turística e sentimental do seu país natal, onde creou o artigo de “Cal da Loba “. Tamén no libro “Cunqueiro en la radio, cada día tiene su historia y otras series”, que recolle as intervencións radiofónicas que fixo o escritor, fai alusións a Cal da Loba o redactar a decapitación do mariscal Pardo de Cela .

OS CAMIÑOS E MONUMENTOS ANTIGOS

Segundo a obra de José Villa-Amil y Castro moitas das fortalezas medievais existentes emprázanse sobre asentamentos castrexos, sinalando a tal efecto o castelo de Caldaloba.

ANXEL FOLE SOBRE CAL DA LOBA

Dende a HEMEROTECA, aparece unha referencia á orixe do nome de Cal da Loba feita polo escritor Ánxel Fole no ano 1968 (no xornal El Progreso).

ETIMOLOXIA: ORIXE DO NOME CAL DA LOBA

Orixe do nome Cal da Loba; un estudo sobre a súa orixe en base á toponimia das vías romanas e adaptado á realidade galega.

O PLANO MAIS ANTIGO SOBRE O CASTELO DE CALDALOBA -1876-

No libro “Museo Español de Antigüedades: bajo la dirección del doctor Don Juan de Dios de la Rada y Delgado” Tomo VII, ano 1876 e baixo o artigo “Os Castros en Galicia” de D. José Villamil y Castro, aparece o debuxo natural a escala da Torre de Caldaloba en planta e sección, amosando as dimensións dos fosos, explanadas e profundidade.

A VIAXE DOS REIS CATÓLICOS A GALICIA.

No libro “ Historia de la ciudad de La Coruña: la edad antigua y la media ” escrita polo historiador e político galego D. Emilio González López e publicado no ano 1992, no capítulo 104 titulado “ EL VIAJE DE LOS REYES CATÓLICOS A GALICIA Y SU VISITA A LA CORUÑA. LA FERIA DE VERANO DE LA CORUÑA, ESPECIE DE PUERTO FRANCO ” redacta a pasaxe do asedio no castelo de Vilaxoán, aportando novos datos de interese.

VILLALBA Y SU JURISDICCIÓN

La Cal d´a Loba (Villajoán), así foi como o escritor e historiador Vicente Otero Cao asinou un dos capítulos da súa obra “Villalba y su Jurisdicción” no ano 1958. No exemplar que custodia a RAG (Real Academia Galega) e que se analiza nesta páxina, destaca a foto do castelo presumiblemente do ano 1958, a alusión os fosos e contrafosos, a ponte levadiza e incluso os dous pisos subterráneos para refuxio. Tamén fala do asedio e da casa señorial (Pazo de Caldaloba).

CARTA DA RAÍÑA JUANA A CONSTANZA DE SAAVEDRA

Na obra do historiador e mercante galego César Vaamonde Lores (1914-1915) titulada “ Gómez Pérez das Mariñas y sus descendientes ” publicado nos Boletíns da Real Academia Galega, relata os feitos de D. Diego de Andrade, entre os cales, subliña a axuda que prestou para sacar a D. Fernán Ares de Saavedra de Villa Juan. Por outro lado, amosa unha carta da Raíña Juana dirixida a Constanza de Saavedra, a filla de D. Fernan Ares de Saavedra e de Dª Constanza de Castro, un escrito que mostra certos detalles do asedio e dos bens que lle confiscaran ó seu pai.

A HISTORIA DE CALDALOBA, POR D. MANUEL AMOR MEILÁN

O periodista, poeta, novelista, antropólogo, dramaturgo, historiador e fundador da Real Academia Galega en 1905, D. Manuel Amor Meilán, membro tamén da Academia de Belas Artes de San Fernando, da A.B.A de Barcelona e de Toledo e da Sociedade Arqueolóxica de Pontevedra, escribiu sobre o castelo de Caldaloba (Vilaxoán) no ano 1928, no tomo IV (Provincia de Lugo) do libro “ Geografía General de el Reino de Galicia ”. Neste artigo recolle unha fotografía asinada por “ Clisé de R. y Losada ”, o asedio no castelo, referencias o historiador López Ferreiro e as divisións posteriores en cotos e xurisdiccións.

HISTOTIA DE GALICIA, POR D. BENITO VICETTO

Benito Vicetto foi periodista, historiador, dramaturgo e novelista español. Exerceu como militar, oficial de prisións, director da Real Casa da Moeda de Xubia e funcionario de Facenda. Cabe destacar o seu labor como historiador na súa obra “Historia de Galicia” (1865) que abarca dende a Prehistoria ata o Reinado de Isabel II, onde aparecen citas ó castelo de Vilaxoán (Caldaloba).

“CALDALOBA (LUGO): VILLAJUÁN”, POR EDWARD COOPER

Edward Cooper, doutor pola Universidade de Cambridge cunha tesis sobre os castelos señoriales de Castela, feita baixo a dirección de Sir John Elliott. A súa labor docente como profesor de Historia da Arte e Deseño desenvolveuna sempre en escolas de artes e oficios en Liverpool e Londres. Na súa obra “Castillos señoriales en la Corona de Castilla” publicada en 1991 en 4 volúmenes pola Universidade de Salamanca, amosa unha cita sobre o castelo de Caldaloba (Vilaxoán).

Caldaloba: historia

A continuación, móstrase a historia do castelo de Vilaxoán, do pazo de Caldaloba, da parroquia de San Martiño de Pino, dende as orixes, transcricións antigas, referencias, ferramentas e contido interactivo.